Hiện nay, ngành du lịch biển đang được nhiều du khách trong và ngoài nước hướng tới. Ngoài sự hưởng thụ vẻ đẹp thiên nhiên, họ còn được trang bị cho mình những kỹ năng khi đi trên biển. Nhưng nếu có một ngày bạn là một trong những du khách bất ngờ bị lạc trên biển thì sao? Cùng tìm hiểu cách định hướng trên biển khi bị lạc nhé!
Định hướng trên biển là gì?
Định hướng trên biển là cách mình xác định phương hướng, định hướng vị trí trên biển bằng cách theo dõi, điều khiển và xử lý để mình có thể chuyển động tới nơi mình cần tới một cách an toàn và bảo vệ tính mạng của mình. Sinh tồn trên biển bằng cách định hướng sẽ giúp bạn khi bất ngờ bị lạc.
Tàu, thuyền là một trong những phương tiện di chuyển dễ dàng trên biển, sông… Tuy nhiên trong một số tình huống như mất tín hiệu GPS, bão,… có thể xảy ra sự cố khiến cả đoàn người bị mắc kẹt trên biển. Trường hợp nặng hơn có thể bị lạc trôi trên biển rất nguy hiểm. Vậy làm thế nào để xác định phương hướng để định hướng trên biển chính xác?
Ước đoán vị trí trên biển
Ngày xưa khi chưa có la bàn, mỗi lần đi biển các đoàn thuyền thường di chuyển theo mặt trời hoặc các vì sao. Đồng thời, họ lái thuyền dọc theo các đường bờ biển tốn rất nhiều thời gian. Khi trời mây mù, họ dựa vào sóng và gió; quan sát từng đợt sóng so với vị trí mọc lặn của mặt trời.
Cách để người xưa định hướng vị trí trên biển bằng cách họ ước đoán vị trí. Có 3 điều cần nắm khi ước đoán vị trí là điểm khởi hành, vận tốc và hướng đi. Họ thường theo dõi và vẽ lại trên bản đồ biển để biết được tàu thuyền đã đi tới đâu, qua những nơi nào và di chuyển trong mấy ngày.
Các cách xác định phương hướng khi bị lạc trên biển
Định hướng vị trí trên biển bằng cách quan sát mây bất động
Khi bạn bị lênh đênh hay bị lạc trên biển, việc bạn cần làm đầu tiên là xác định phương hướng để tìm cách đến nơi đất liền hay hải đảo gần đó. Nhìn lên trời, hãy tìm một đám mây bất động nằm yên trong khi các đám mây khác di chuyển xung quanh. Đây là đám mây được hơi nước trên biển tích tụ liên tục nên nó bất động.
Phía trên các hải đảo, đồi núi thường xuất hiện các đám mây bất động. Đây là nơi bạn có thể định hướng vị trí trên biển để tìm đến đất liền vì hầu như mây thường hình thành ở trên lục địa. Bạn quan sát nếu đám mây phồng lên thì đó chính là hướng của đất liền và giúp bạn giải quyết khi bị lạc bất ngờ.
Dùng chim bay để xác định phương hướng
Theo kinh nghiệm của các nhà hàng hải xưa, khi di chuyển thuyền trên biển không may bị lạc, nếu không có la bàn hoặc bản đồ, họ sẽ dùng chim để định hướng trên biển tìm vị trí đất liền. Thông thường, hướng chim bay sẽ tìm đến các lục địa, đất liền. Và nếu không phải đất liền chim sẽ bay trở lại thuyền.
Nếu lạc trên biển gặp chim vào buổi sáng thì hướng chim bay tới sẽ là đất liền vì chúng vừa rời tổ để đi kiếm ăn và ngược lại đi theo hướng chim vào buổi chiều tối.
Ngoài ra nếu gặp các đàn chim di cư, do sự di cư của chúng thường theo hướng Bắc-Nam và hướng tới vùng đất có thức ăn hoặc ấm hơn.
Dùng kính lục phân
Kính lục phân là công cụ hàng hải dùng để đo góc các thiên thể hoặc đường chân trời để định hướng vị trí trên biển. Không chỉ quan trọng trong việc xác định phương hướng khi bị lạc trên biển, kính lục phân còn góp phần đo đạc bản đồ sao và các đường hàng hải.
Ngày nay, khi tín hiệu GPS đã phổ biến nhưng người ta vẫn chuẩn bị ngừa kính lục phân trên thuyền vì dễ sử dụng và đặc điểm đơn giản. Và quan trọng hơn hết, kính lục phân không dùng điện, có độ chính xác cao, không phụ thuộc vào các thiết bị khác cho nên chúng được dùng rộng rãi khi bị lạc trên biển.
Ước lượng vị trí bằng sao Bắc Cực
Khi bị lạc, sinh tồn trên biển chưa bao giờ là dễ dàng cả. Ngoài dụng cụ Kính lục phân, các bạn có thể định hướng trên biển bằng sao Bắc Cực. Lấy điểm Thiên đỉnh 90 độ và đường chân trời 0 độ, điểm giao nhau ở hai đường chính là nơi bạn đang bị lạc. Đây được coi là cách xác định phương hướng có độ chính xác cao bị lạc trên biển.
Tự chế la bàn bằng kim và nam châm
Bạn có thể tự chế la bàn bằng kim và nam châm khi đi lạc trên biển. Đầu tiên bạn cần dùng một cây kim hoặc que sắt thẳng nhiễm từ (bằng cách chà xát lên quần áo nhiều lần để từ hóa nó). Sau đó đặt kim lên một chiếc lá hoặc một vật không bị nhiễm từ. Tiếp theo bạn để kim vào bên trong một bát nước để xác định vị trí. Khi kim cố định trên mặt nước, hướng kim sẽ là hướng BẮC-NAM.
Tự chế dụng cụ đo thiên thể
Di chuyển bị lạc trên biển ngoài những cách trên bạn có thể tự chế dụng cụ đo thiên thể để định hướng vị trí trên biển. Bạn hãy xác định từ mắt bạn 0 độ lên đỉnh đầu là 90 độ và đường chân trời sau lưng là 180 độ. Bây giờ bạn có thể bắt tay vào làm dụng cụ đo như sau:
+ Vật liệu: tấm bìa/miếng nhựa, dây chỉ, viên đá/khúc cây, ống tròn nhỏ, băng keo, thước đo độ, compa, viết, kéo.
+ Cách làm: vẽ thước đo có hình cung bằng ¼ hình tròn lên tấm bìa cứng rồi chia ra từ 0 độ đến 90 độ, sau đó cắt ra. Tại điểm giao, khoét một lỗ để luồn dây có cột viên đá/khúc gỗ. Tiếp theo làm ống ngắm rồi dùng keo dán dán ống vào cạnh 90 độ.
+ Cách đo: Nếu ở điểm Bắc bán cầu, bạn hãy nhìn xuyên qua ống tìm đến hướng sao Bắc cực. Khi ngắm, sợi dây có thể bị rung lắc nhưng khi nó đứng yên thì kẹp lại. Khi thấy sợi dây đang ở góc nào trên thước đo cung ¼ thì bạn đang lạc ở chỗ đó.
Kinh nghiệm sinh tồn trên biển khi bị lạc
Nếu đột nhiên bạn bị lạc giữa biển khơi? Ngoài những cách xác định phương hướng để định hướng trên biển ra thì bạn cần phải trang bị những kinh nghiệm sinh tồn trên biển phòng trường hợp bất khả kháng nhé! Dưới đây là một số cách sinh tồn trên biển khi bị lạc bạn có thể tham khảo:
- Giữ bình tĩnh nhất có thể vì nếu bạn mất bình tĩnh sẽ khiến bạn mất tỉnh táo, không thể định hướng trên biển một cách chính xác được.
- Giảm tiêu hao nước: Hãy giữ cho bản thân khỏi ánh nắng bằng cách mặc quần áo, dùng tấm bạc hay một thứ gì đó có thể che mắt bởi ánh nắng có thể làm bạn mất nước dần mệt mỏi.
- Tạo ra nước ngọt: Từ hơi nước, sương đêm hoặc lọc từ nước biển.
- Hạn chế ăn uống: đặc biệt là thực phẩm khô nếu bạn không có nhiều nước.
- Trữ thực phẩm. Nếu có thức ăn sẵn, bạn nên chia ra từng bữa, còn nếu không bạn có thể câu cá. Tuyệt đối không nên ăn thức ăn ôi thiu.
Kết
Trên đây là những thông tin về các cách định hướng khi lạc trên biển. Hy vọng bài viết Định hướng trên biển sẽ giúp bạn thoát hiểm và an toàn trở về đất liền.
Nguồn tham khảo:
